Çevre dostu çalışmaların iş dünyasına kazandırdığı yeni kavram: Green Patent…

Küresel ısınma ve iklim kriziyle mücadele için sürdürülebilirlik odaklı çalışmalar tüm dünyanın gündeminde. Bu çalışmalar nedeniyle, Green IT’den Green Washing’e bir çok yeni kavram literatüre girdi. Bunlardan biri de Green Patent (Yeşil Patent). Yenilenebilir enerji, enerji tasarrufu, sürdürülebilir tarım, atık azaltma gibi çevre dostu teknolojiler Green Patent kavramı altında patent tescili alıyor diyebiliriz.

Dünyadaki doğal kaynakları korumak, yenilenebilir enerji kaynakları oluşturmak ve gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir dünya bırakmak adına hayata geçirilen ‘sürdürülebilirlik’ projeleri her geçen gün hız kazanıyor. Dünyanın; ekonomik, çevresel ve sosyal boyutta karşılaştığı sorunlara yenilikçi çözümler üretilerek sürdürülebilir bir geleceğin inşa edilmesi için tüm ülkeler büyük bir çaba içinde. Bu konuda sayısız proje, ürün ya da hizmet üretilse de; “yeşil patent” olarak sınıflandırabileceğimiz patent tescili almayı başaranların sayısı oldukça az. Yeşil teknoloji alanında patent tescili alanlarsa, sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarını tescillemenin yanısıra bu çalışmalarla global ölçekte ticari kazanç ve kurum adına yüksek bir katma değer sağlıyor. Dünyada yeni bir trend haline gelen yeşil teknoloji alanında tescillenen patentlerin bazı ülkelerde devlet teşvikleriyle desteklendiğini belirten Destek Patent CEO’ su Faruk Yamankaradeniz; global oyuncular tarafından 2021-2022 yıllarında yeşil teknolojiler kategorisinde yapılan patent ve faydalı model başvurularında %26 artış olduğunu açıkladı. Aynı kategoride ülkemizde 2022 yılında yayımlanan patent ve faydalı model başvurularında bir önceki seneye kıyasla %20 oranında düşüş gerçekleşse de son 5 yıllık (2017-2022) sürece bakıldığında %7 oranında artış meydana geldi.*

Yeşil patent, çevre dostu çalışmaları teşvik ediyor

Yamankaradeniz; “Elektrikli ya da hibrit araçları, güneş panellerini, verimli aydınlatma ve ısıtma sistemlerini, geri dönüşüm ve atık azaltma teknolojilerini ya da arıtma sistemlerini yeşil patentlere örnek olarak gösterebiliriz. Bu patentler tescil edilirken icadın; çevre kirliliğini azaltmaya, doğal kaynakları korumaya ve iklim değişikliğini hafifletmeye yardımcı olması ön koşulu aranıyor. “Yeşil patent” ile amaçlanan, tüm dünyada bu konuda yeni ve faydalı teknolojilerin teşvik edilmesi ve koruma altına alınması. Ayrıca bu alanda çalışan buluşçulara ve şirketlere, daha faydalı ve yenilikçi projeler geliştirmeleri için mali destek de sağlanıyor.”   yorumunu yaptı.

Patentler, buluşçulara 20 yıl boyunca özel haklar tanıyor

Yeşil patent kavramının yeşil teknolojilerin korunmasında önemli bir rol oynadığını ifade eden Faruk Yamankaradeniz; “patentler, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca buluşçulara özel haklar tanıyan bir tür yasal korumadır. Bu ayrıcalık, buluşçuların icatlarını ticarileştirmesine ve yatırımlarından geri dönüş elde etmesine olanak sağlar. Bu da yeni çevre dostu teknolojilerin geliştirilmesini imkan tanır. Sürdürülebilirlik alanında patentlerin varlığı bile şirketlerin ve bireylerin mali kazanç potansiyelini görmeleri, yeni çevre dostu teknolojiler geliştirilmeleri ve daha fazla yatırım yapmaları için önemlidir. Ancak, patentler çevresel bozulmayla mücadelede sadece bir araçtır ve sürdürülebilirliği teşvik etmedeki etkinlikleri patent yasalarının gücü, sürdürülebilir teknolojilere yönelik finansmanın mevcudiyeti ve sürdürülebilirliği teşvik etmek için politik ve ekonomik teşvikler gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.” açıklamasında bulundu.

İklim değişikliği için 3 milyon yeşil patent

BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında dünyada özellikle son 5 yılda, ‘iklim değişikliği’ temasıyla 3 milyondan fazla patent tescili alındığını belirten Yamankaradeniz, ikinci sırada karbon emisyonları temasının, üçüncü sırada ise yenilenebilir enerji temasının geldiğini söyledi. Faruk Yamankaradeniz 2023'te izlenmesi gereken 5 yeşil teknoloji trendini ise şöyle sıraladı: “Yeşil bir gelecek için düşük karbonlu binalar, küresel ısınmayı tersine çevirmek için karbon dengelemeleri, yenilenebilir enerji depolama yöntemleri, hidrojen yakıtlar ve döngüsel atık yönetimi”. Ülkemizde 2022 yılında yeşil teknolojiler kategorisinde toplam 9.265 yeşil teknoloji patenti yayınlanmıştır.

BALKAN SANAT HABER AJANSI