Gastronomi ve Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül; ‘Gönüllü Yazar’ kategorisinde yer aldığı LEZZETÜRK DERGİSİ okurları için; bir makale kaleme aldı.

Türk ve Dünya Mutfağı üzerine yaptığı çok sayıda gönüllü çalışma ile başta gastronomi sektörü olmak üzere birçok kesim tarafından büyük  takdir toplayan ve aynı zamanda Dünya Şarap Lezzetçileri Birliği Üyesi konumunda da bulunan Uluslararası Mutfak Sanatçıları ve Gurmeler Birliği Türkiye Masası Yönetim Kurulu Onursal Üyesi, Dünya Yöresel Lezzetleri Tanıtma Platformu Başkanvekili, TURİZMAGAZİNİST Araştırmacılar ve Yazarlar Platformu Mütevelli Heyet Üyesi ve Türkiye Görsel Sanatlar ve Edebi Eserler Eleştirmenleri Konsorsiyumu Genel Sekreteri  Gastronomi ve Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül; ‘Gönüllü Yazar’ kategorisinde yer aldığı LEZZETÜRK DERGİSİ okurları için; bir makale kaleme aldı.

Makalesinde; lezzetin önemine dikkat çeken Gastronomi ve Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül; ‘Hemen hemen herkes, ‘Lezzet’ kelimesini şu ya da bu biçime kullansa da; lezzeti ve lezzet algısını tanımlamak ve ‘mutfak tutkunlarının damak tadın auygun pşirme tekniği geliştirmek zorunda olan mutfak şeflerinin lezzet algılarını etkileyen faktörleri belirlemek’ konusunda çok fazla bilimsel çalışma ya da araştırma yapılmıyor ya da yapılamıyor’ yorumunu yaptı.

İşte Türk ve Dünya Mutfağı üzerine yaptığı çok sayıda gönüllü çalışma ile başta gastronomi sektörü olmak üzere birçok kesim tarafından büyük  takdir toplayan ve aynı zamanda Dünya Şarap Lezzetçileri Birliği Üyesi konumunda da bulunan Uluslararası Mutfak Sanatçıları ve Gurmeler Birliği Türkiye Masası Yönetim Kurulu Onursal Üyesi, Dünya Yöresel Lezzetleri Tanıtma Platformu Başkanvekili, TURİZMAGAZİNİST Araştırmacılar ve Yazarlar Platformu Mütevelli Heyet Üyesi ve Türkiye Görsel Sanatlar ve Edebi Eserler Eleştirmenleri Konsorsiyumu Genel Sekreteri  Gastronomi ve Gastronomi Turizmi Uzmanı, Gurme, Yazar ve Şair Boğaç Yüzgül’ün o makalesi:

LEZZET VE RUHSAL DOYUM

‘Hemen hemen herkes, ‘Lezzet’ kelimesini şu ya da bu biçime kullansa da; lezzeti ve lezzet algısını tanımlamak ve ‘mutfak tutkunlarının damak tadın auygun pşirme tekniği geliştirmek zorunda olan mutfak şeflerinin lezzet algılarını etkileyen faktörleri belirlemek’ konusunda çok fazla bilimsel çalışma ya da araştırma yapılmıyor ya da yapılamıyor…

O kadar ki; lezzet, lezzete etki eden duyular arasındaki ilişkileri ve lezzetin insan beyninde oluşturduğu algı için hangi hormonlarrın devreye giridği bilinmek zorundadır.

‘Ne yani mide ameliyatı mı yapacağız?’ demeyin lütfen; ‘Lezzet Aklı’na müdahale en az cerrahi bir operasyon kadar mühim; hem sağlık hem de bedensel ve ruhsal mutluluk için…

Bunu sakın afrodizyak mutluluk arttırıcı yeme-içme lezzeti ile karıştırmayın, o belki bir alt başlık olabilir ama bu husus tam bir üst başlık; hatta ana başlıktır.

Bazı yemekler ismi ile insanın istek duygusuna baskı yaparak, yemek yemeyi arzulattırır. Burada hem genel ortak yemekler, hem de bireysel yemekler devreye girebilir.

Burada hem ses, hem koku hem de lezzet  ortak bir etkileşim yaratıyor. Toprak güveçte masaya gelen bir yemekte, lezzet kadar o toprak sotenin baloncuk çıkartarak kaynama sesi yansıtması mühimdir.

Keza İskender ya da mantıda; lezzet kadar üzerine dökülen tereyağının ‘Coss’ sesi etki eder insan ruhuna…

Karbonhidratlı ya da unlu olarak nitelendirilecek besinler kan basıncının hızla yükselmesine sebep olur, fakat şeker miktarları aynı olsa da besinlerin kan basıncını yükseltme hızları farklılık gösterebilir. Hızlı yükselen kan basıncı aniden düşme eğilimindedir. Bunun sonucunda vücut strese girer. Tatlı yenildiği zaman kişi lezzet dolayısıyla anlık mutluluk yaşar fakat birey kısa zaman içinde stresli hissedecektir. Bu besinlere örnek olarak şerbetli tatlılar, beyaz ekmek, bisküvi, pasta ve tatlılar verilebilir. Yine psikolojik doygunluk hissi veren yegane yiyeceklerdir.

 Yine ve süt ürünleri bazı bireylerde rahatsızlık hissi yaşatabilir bu duruma intorelans adı verilir. Süt ürünleri tüketildiğinde şişkinlik, bağırsak rahatsızlıkları, gaz şikâyeti, ishal görülüyorsa bu kişide süte karşı intorelans var demektir. Sütün doğrudan vücutta hormanal strese yol açmadığı söylensede intorelans durumunda kişi strese girer ve mutuzluk hali yaşar.

Bugün çok popüler hale gelen protein diyetleri ile birlikte protein tüketimi oldukça artmıştır. Protein tüketimi seratoninin daha fazla salınmasına ve kişinin kendini daha mutlu hissetmesini sağlar. Hindi eti seratonin salınımını en çok arttıran protein kaynağıdır. Ancak aşırı protein tüketildiğinde ya da aşırı kırmızı et tüketildiğinde hormonal dengesizlik yaşanır ve kişi kendini stresli hisseder. Aşırı protein tüketiminin bedensel zararları da vardır. 

Ama içsel ya da bilinç dışı mutluluk hormonunu tetikleyen gıdalra da vardır.

Özellikle koyu yeşil yapraklara sahip olan sebzeler magnezyum açısından zengindir. Depresyon tedavisinde de kullanılan magnezyum beyin kimyasını düzenler ve daha huzurlu hissedilmesini sağlar. Kadınların regl döneminde değişen kan değerlerini düzenler ve stresi azaltır. Magnezyum yeşil yapraklı sebzelerin yanında kabak çekirdeğinde de fazlaca bulunur. Spor yapan ve zayıflama döneminde olan bireyler doktora danışarak magnezyum takviyesi alabilirler.

Özellikle sağlıklı yağ açısından zengin olan yemişler kişilerde hormonal dengeyi düzenleyerek mutluluk sağlamaları ile bilinmektedir. Günlük bir avuç karışık kuru yemiş tüketimi ruh sağlığı ve beden sağlığı açısından oldukça faydalı olacaktır. Erkeklerde testosteron seviyesini yükselterek cinsel performans artışı sağladığı da bilinmektedir. Ancak aşırı kuru yemiş tüketimi kilo alınmasına sebep olur.

Yani dikkat…

Yoğurt yemek kültürümüzde önemli bir yere sahip olan oldukça yaygın ve sağlıklı bir besindir. Yoğurdun probiyotik özellikleri taşıması vücuttaki stres seviyesinin düşmesine yardımcı olacaktır. Bununun yanında B12 vitamini bakımından zengin olan yoğurt sinir sistemi sağlığı açısından önemlidir. Depresyon durumunda düşen B12 yoğurt tüketimiyle bir miktar da olsa desteklenebilir. Yoğurt suyuyla birlikte tüketilmelidir çünkü B12 seviyesi yoğurt suyunda daha fazla bulunmaktadır. Tabii meyveli yoğurtlarda, katkı ve kanserojen madde bulunduğunu da asla unutmayın.

Neticede, ne yerseniz yiyin, lezzetten çok sağlılıktan ve göz zevkinden mahrum kalmayın. 180 cc’lik bir bardaktan içilen suyun verdiği haz ile aynı oranda su aan irk kadehten içilen suyun verdiği haz başkadır. Su oranı aynı olsa da, göz zevki lezzeti, doyumu ve tadı ikiye katlar…’

BALKAN TURİZM HABER AJANSI