Bugun...


MACİT SOYDAN

facebook-paylas
6 - 7 Eylül
Tarih: 27-05-2023 20:26:00 Güncelleme: 27-05-2023 20:26:00


6 - 7 EYLÜL 
1955 yılının 6 ve 7 Eylül günleri, tarihin en karanlık sayfalarından biri olmuştu.  Toplu bir imha ve yağma histerisine kapılmış kitleler, iki gün boyunca İstanbul ve İzmir'de Rumlara ait mağaza, kilise, gazete ve mezarlıkları tahrip etti ve yağmaladı. Bu trajik hadise çok sayıda incelemeye konu olmuşsa da bu toprakların gördüğü belki de en acı günlerden ikisi olarak yıllar boyu hatıralardan hiç silinmedi. 
Bu kapkara günlerde; ellerinde kazma, balta ve sopalarla sokaklara dökülen binlerce kişi gayrimüslimlere ait ev ve işyerlerini yakıp yıkmış, tecavüz ve darp olayları yaşanmıştı. 6-7 Eylül utanç günlerinden sonra bu topraklarda hiçbir şey eskisi gibi olmadı.
1955 yılı Türkiye’de siyaseten en karışık dönemlerden biriydi. Menderes hükûmeti içeride vadettiği şeyleri yapamıyor, ekonomi gün geçtikçe kötüye gidiyordu. Dışarıda ise özellikle Kıbrıs’ta yaşanan sorunlar can sıkıyordu. Bu sorunlar diğer yandan hükûmetçe içeride olanları unutturmak için bir malzeme olarak da kullanılıyordu.
1955’in yaz döneminde, Kıbrıs’taki gerginlikleri takiben özellikle Hürriyet gazetesinde İstanbul’da yerleşik Rumlara karşı bir kışkırtma kampanyası başlatılmıştı. Yapılan haberlerde Patrikhane’deki din adamlarının Kıbrıs’taki Rum bağımsızlık mücadelesi için para topladıkları iddia ediliyor, insanlar kışkırtılıyordu. Diğer yandan Kıbrıs Türktür Cemiyeti (KTC) de kamuoyunda Kıbrıs konusundaki hassasiyeti arttırmak için yoğun çaba içindeydi. Buna şimdilerde AKP’nin kadrolarını oluşturan Milli Türk Talebe Birliği (MTTB) ve Türkiye Milli Talebe Federasyonu (TMTF) gibi öğrenci örgütleri de destek veriyordu.
Tarihler 6 Eylül 1955’i gösterdiğinde; İstanbul’daki başta Rumlar olmak üzere gayrimüslimler bir yalan haberle hedef haline getiriliyordu. Yapılan haberde Selanik’teki Atatürk’ün evine Yunanlılar tarafından bomba atıldığı yazılıyordu. Bu haberle galeyana gelen kitleler ellerinde kazma, balta ve sopalarla sokaklara dökülen binlerce kişi gayrimüslimlere ait ev ve işyerlerini yakıp yıkmaya başlamıştı. 
Fakat işin içinde bir şeyler vardı. Örneğin Menderes hükûmetine yakın İstanbul Ekspres gazetesinin daha olay gerçekleşmeden iki saat önce, “Ata’mızın evi bombalandı” manşetiyle ikinci baskısını yaptığı yıllar sonra ortaya çıkacaktı. Tirajı 20 bin civarında olan bu küçük gazete 6 Eylül’de ise tam tamına 290 bin basılıyordu.
Kıbrıs Türktür Cemiyeti’nin öncülüğünde gençlik örgütleri, meslek kuruluşları, DP parti teşkilatı, çevre ilçeler ve Beyoğlu’ndaki yerel insanlar ve İstanbul’a dışarıdan getirilmiş olan kitleler 6 Eylül akşamı Cumhuriyet tarihinde görülmemiş bir yağma ve yıkımı gerçekleştirirken, bu toprakların yaşadığı en büyük utançlardan birinin de altına kirli imzalarını atıyorlardı.
Resmi kaynaklara göre 4 bin 214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul tahrip edildi. Tabii bunlar resmi rakamlar sadece. Kiliselere saldırıldı, içindeki kutsal resimler, haçlar, ikonalar ve diğer kutsal eşyalara zarar verildi. 73 Rum Ortodoks kilisesi ateşe verildi. Olaylarda 11 kişi hayatını kaybetti. Helsinki Watch örgütünün bir raporuna göre ise ölenlerin sayısı 15 olarak kayıtlara geçiyordu.
Olaylar üstelik sadece Beyoğlu’nda gerçekleşmiyordu. Rumların yoğun olarak yaşadığı semtler; Beyoğlu, Kurtuluş, Şişli, Nişantaşı, Eminönü, Fatih, Balat , Eyüp, Bakırköy, Yeşilköy, Ortaköy, Arnavutköy, Bebek,  Moda, Kadıköy, Kuzguncuk, Çengelköy de bu vandallıktan ve ırkçılıktan nasibini alıyordu. Tahrip edilen işyerlerinin sadece yüzde 59’u Rumlara aitken, kalan yüzde 17’sinin Ermenilere, yüzde 12’sinin Yahudilere ait olması ise olayın ırkçı boyutunu gözler önüne seriyordu.
Olayların başladığı saatlerde İstanbul’da olan başbakan Adnan Menderes saldırıların kontrol edilememesi üzerine Sapanca’dan çağrıldı ve sıkıyönetim ilan edildi. Olaylarla ilgili olarak önce 3 bin 151 kişi tutuklandı. Sonradan bu sayı 5 bin 104’e yükseldi. 10 Eylül 1955 günü dönemin İçişleri Bakanı Namık Gedik istifa etti. Sonrasındaki soruşturmalarda ise; yaşananlardan solcular ve komünistler sorumlu tutulmaya başlandı. Aziz Nesin’in de aralarında olduğu isimlere dava açılırken, tüm bu isimler Aralık’ta serbest kaldı.
Olayların ardından, Türkiye’de yaşayan binlerce Rum Türkiye’den göç etmek zorunda kaldı. 
Türkiye futbolunun efsanelerinden biri olan aslen Rum olan Lefter Küçük Andonyanis de, olayların mağdurlarından olmuştu. Lefter, kendisiyle ilgili yapılan bir söyleşide o günleri şöyle anlatmıştı: “15 gün önce gol attığımda omuzlardaydım. O gün ise kayalar ve boya tenekeleri ile karşılaştım. En kötüsü harçlık verdiğim çocuklar evime saldırdı. Kızlarım küçüktü, onları öldürmeye kalktılar. Sonra çok sordular kim yaptı diye, ama o gün de söylemedim, bugün de söylemeyeceğim.” 
Yaşanan tüm bu olaylar yıllar sonra filmlere de konu oldu. 2003 çıkışlı Yunanistan ve Türkiye ortak yapımı dram filmi Bir Tutam Baharat, olaylardan etkilenmiş İstanbullu Rum bireyleri konu almıştı. 2008 yapımı Güz Sancısı filmi de yaşananları anlatmış ve Türkiye'de yoğun tartışmalara neden olmuştu. 2013 yapımı Sürgün, 1964 Rum Tehciri'nin yanı sıra 6-7 Eylül Olayları'nı da işledi. 
Sonuç olarak bu ülkede yaşanan 6 - 7 Eylül olayları tarihe kara bir gün olarak geçti... Ben kısaca tekrar hatırlatmak istedim... 



Bu yazı 1418 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
HAVA DURUMU
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 31 27 1 3 69 20 84 +49
2 Fenerbahçe 31 26 1 4 83 27 82 +56
3 Trabzonspor 31 16 11 4 54 41 52 +13
4 Beşiktaş 31 14 12 5 41 37 47 +4
5 Kasımpaşa 31 13 11 7 55 55 46 0
6 Çaykur Rizespor 31 13 12 6 40 47 45 -7
7 Başakşehir FK 31 12 12 7 39 36 43 +3
8 Antalyaspor 31 10 9 12 36 34 42 +2
9 Alanyaspor 31 10 9 12 41 42 42 -1
10 Sivasspor 31 10 10 11 37 43 41 -6
11 Adana Demirspor 31 9 10 12 48 43 39 +5
12 Samsunspor 31 10 14 7 35 41 37 -6
13 Kayserispor 31 10 12 9 36 45 36 -9
14 MKE Ankaragücü 31 7 11 13 37 40 34 -3
15 Hatayspor 31 7 12 12 36 41 33 -5
16 Konyaspor 31 7 12 12 32 45 33 -13
17 Gaziantep FK 31 8 16 7 34 47 31 -13
18 Fatih Karagümrük 31 7 15 9 34 39 30 -5
19 Pendikspor 31 7 15 9 34 61 30 -27
20 İstanbulspor 31 3 21 7 22 59 13 -37
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 29 22 6 1 68 25 67 +43
2 Göztepe 29 18 6 5 50 18 59 +32
3 Sakaryaspor 29 14 7 8 43 30 50 +13
4 Çorum FK 29 14 8 7 47 30 49 +17
5 Kocaelispor 29 14 8 7 43 34 49 +9
6 Bodrumspor 29 13 7 9 36 19 48 +17
7 Bandırmaspor 29 12 8 9 44 25 45 +19
8 Gençlerbirliği 29 11 7 11 34 28 44 +6
9 Boluspor 29 12 10 7 27 32 43 -5
10 Erzurumspor FK 29 11 8 10 28 25 40 +3
11 Ümraniyespor 29 9 13 7 33 41 34 -8
12 Şanlıurfaspor 29 8 12 9 26 30 33 -4
13 Keçiörengücü 29 8 12 9 25 35 33 -10
14 Manisa FK 29 7 11 11 34 35 32 -1
15 Tuzlaspor 29 8 14 7 30 44 31 -14
16 Adanaspor 29 9 16 4 23 41 31 -18
17 Altay 29 5 21 3 13 65 15 -52
18 Giresunspor 29 2 23 4 13 60 7 -47
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 32 22 5 5 69 27 71 +42
2 Bucaspor 1928 32 20 3 9 50 19 69 +31
3 Van Spor FK 31 20 5 6 51 31 66 +20
4 1461 Trabzon FK 32 18 6 8 59 33 62 +26
5 Ankaraspor 32 15 6 11 40 26 56 +14
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 32 15 7 10 43 27 55 +16
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 32 13 13 6 40 32 45 +8
8 Karacabey Belediye Spor 32 11 10 11 33 30 44 +3
9 Ankara Demirspor 32 13 14 5 35 34 44 +1
10 Diyarbekir Spor 32 11 13 8 33 33 41 0
11 Kırklarelispor 33 10 13 10 26 35 40 -9
12 Altınordu 32 9 12 11 37 32 38 +5
13 Nazilli Belediyespor 33 11 14 8 37 50 38 -13
14 Serik Belediyespor 32 9 13 10 28 34 37 -6
15 Hes İlaç Afyonspor 32 8 13 11 18 34 35 -16
16 Zonguldak Kömürspor 32 8 16 8 31 52 29 -21
17 Kırşehir Futbol SK 33 5 21 7 29 65 22 -36
18 Bursaspor 32 5 19 8 23 54 20 -31
19 Adıyaman FK 32 3 23 6 21 55 15 -34
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 25 20 1 4 60 13 64 +47
2 Aliağa Futbol A.Ş. 26 18 0 8 53 14 62 +39
3 52 Orduspor FK 26 13 7 6 36 25 45 +11
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 25 12 6 7 32 22 43 +10
5 İnegöl Kafkas GK 25 11 6 8 27 24 41 +3
6 Edirnespor 25 12 9 4 39 24 40 +15
7 Mardin 1969 Spor 25 11 10 4 35 30 37 +5
8 K.Çekmece Sinopspor 26 10 10 6 36 26 36 +10
9 Artvin Hopaspor 25 9 9 7 32 24 34 +8
10 Karabük İdmanyurdu Spor 25 9 12 4 22 38 31 -16
11 Talasgücü Belediyespor 25 8 14 3 26 39 27 -13
12 Kırıkkalegücü FK 25 7 13 5 24 31 26 -7
13 Gümüşhanespor 25 4 12 9 21 41 21 -20
14 Malatya Arguvanspor 25 2 19 4 12 46 10 -34
15 Tarsus İdman Yurdu 25 2 20 3 16 74 9 -58
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 12/04/2024 Trabzonspor vs Sivasspor
 13/04/2024 Kasımpaşa vs Konyaspor
 13/04/2024 MKE Ankaragücü vs Gaziantep FK
 13/04/2024 Adana Demirspor vs Kayserispor
 13/04/2024 Beşiktaş vs Samsunspor
 14/04/2024 Pendikspor vs Başakşehir FK
 14/04/2024 Çaykur Rizespor vs Antalyaspor
 14/04/2024 Hatayspor vs İstanbulspor
 14/04/2024 Fatih Karagümrük vs Fenerbahçe
 15/04/2024 Alanyaspor vs Galatasaray
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 12/04/2024 Manisa FK vs Eyüpspor
 13/04/2024 Keçiörengücü vs Gençlerbirliği
 13/04/2024 Boluspor vs Ümraniyespor
 13/04/2024 Altay vs Çorum FK
 14/04/2024 Tuzlaspor vs Göztepe
 14/04/2024 Şanlıurfaspor vs Bandırmaspor
 14/04/2024 Kocaelispor vs Giresunspor
 15/04/2024 Erzurumspor FK vs Sakaryaspor
 15/04/2024 Adanaspor vs Bodrum FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 13/04/2024 Esenler Erokspor vs Bursaspor
 13/04/2024 Karacabey Belediye Spor vs Ankaraspor
 13/04/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Nazilli Belediyespor
 14/04/2024 1461 Trabzon FK vs Bucaspor 1928
 14/04/2024 Diyarbekir Spor vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 14/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Ankara Demirspor
 14/04/2024 Kırklarelispor vs Serik Belediyespor
 14/04/2024 Van Spor FK vs Altınordu
 14/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Adıyaman FK
 14/04/2024 Diyarbekir Spor - Beyoğlu Yeniçarşıspor Diyarbekir Spor ligdeki son 7 maçında hiç kazanamadı  Beyoğlu Yeniçarşıspor yenilmez
 14/04/2024 Hes İlaç Afyonspor - Ankara Demirspor Ankara Demirspor ligde deplasmandaki son 6 maçında hiç kazanamadı  Hes İlaç Afyonspor yenilmez
 17/04/2024 Van Spor FK - Ankaraspor Ankaraspor ligde deplasmandaki son 6 maçında hiç kazanamadı  Van Spor FK yenilmez
 17/04/2024 Van Spor FK - Ankaraspor Van Spor FK ligde evindeki son 7 maçını kazandı  Van Spor FK kazanır
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 14/04/2024 Artvin Hopaspor vs Karabük İdmanyurdu Spor
 14/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Kırıkkalegücü FK
 14/04/2024 Gümüşhanespor vs Aliağa Futbol A.Ş.
 14/04/2024 K.Çekmece Sinopspor vs Talasgücü Belediyespor
 14/04/2024 Malatya Arguvanspor vs İnegöl Kafkas GK
 14/04/2024 Mardin 1969 Spor vs Kepezspor FAŞ
 14/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Edirnespor
 14/04/2024 Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor Karabük İdmanyurdu Spor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı  Artvin Hopaspor yenilmez
 14/04/2024 Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor Artvin Hopaspor ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi  Artvin Hopaspor yenilmez
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VİDEOLAR
HABER ARŞİVİ
resmi ilanlar
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI